Naast familieovertuigingen kan het ook zijn dat jouw cliënt zelf belemmerende overtuigingen heeft bedacht. Overtuigingen waar ze niks aan hebben, maar die wel een grote rol spelen in de manier waarop ze hun leven leven en ervaren. Ik weet nog dat ik na mijn scheiding mezelf flink onder handen heb genomen. Ik werd op mezelf teruggeworpen en werd me ervan bewust dat ik mezelf van alles had aangepraat. Hoezo kon ik niet boren? Ik had het nog nooit gedaan. Toen ik het vervolgens wel deed, bleek dat ik officieel niet goed was in boren. Maar daar gaat het niet om.
Ik riep dat ik niet goed kon koken. Maar nu moest ik wel. En jawel hoor, ik kan prima koken. Soms heb je ooit iets bedacht en ga je daar naar leven. Ik heb niks met klassieke muziek. Dat riep ik altijd en dat is ook logisch, want ik ben er niet mee opgevoed. Maar ik houd toch echt van klassieke muziek, ook al mis ik de kennis en context ervan. Nog een voorbeeld: tot een aantal jaar geleden wist ik maar weinig van beleggen. Dat was een hete aardappel die aan mij was doorgegeven. ‘Beleggen is voor mensen die risico nemen. En moet je zien wat daarmee gebeurt…..’, vond mijn vader. Hij timmerde alles dicht qua pensioen en verzekeringen. Sparen ja, beleggen nee. En ik wilde onbewust loyaal aan hem zijn. Tot ik op een dag dacht: maar ik wil wel weten hoe het werkt. Als het dan mislukt, jammer dan. Dus ik ben toch gaan beleggen.
Jouw cliënt is het zichzelf verplicht om te bekijken of wat ze zichzelf vertellen ook wel zo is. Belemmerende overtuigingen zijn aangepraat door ouders, familie, partner, vrienden of henzelf. Aan jouw cliënt de eer om te kijken welke belemmerende overtuigingen ze hebben.
We hebben vaak het idee dat als we eenmaal iets bedenken en geloven, dat we daar dan de rest van ons leven aan vast zitten. Terwijl het helemaal niet verboden is om ook overtuigingen los te laten. Dat mag gewoon. Dat geldt ook voor jouw cliënt.
Het wordt nu tijd voor een mentale schoonmaakactie bij jouw cliënt. Om jouw cliënt hierbij te helpen kun je de volgende vragen stellen:
Mentale schoonmaak actie:
1. Mijn belemmerende overtuiging is
2. Van wie heb ik de overtuiging overgenomen
3. Wil ik de overtuiging vasthouden of loslaten
4. Nieuwe overtuiging die wel bij me past
Het volgende overzicht kan jou en jouw cliënt helpen om hiermee aan de slag te gaan.
| Belemmerende overtuiging | Van wie | Stimulerende overtuiging |
| Ik ben te laag opgeleid. | Familie | Ik ben goed in mijn werk (vakkennis is ook kennis) |
| Ik ben dom. | Zelf | Ik ben gemiddeld en dat is prima! |
| Ik ben niet van het sporten. | Vrienden | Wandelen is ook sporten |
| Ik neem geen risico. | Familie | Ik durf risico te nemen |
| Ik kan niet sparen | Partner | Ik start met sparen |
| Ik ben niet van de financiën. | Familie | Ik geef aandacht aan mijn geldzaken |
| Ik hou niet van verandering. | Zelf | Ik kijk per verandering wat ik ervan vind |
| Ik geef nooit grenzen aan. | Moeder | Ik stel mijn eigen grenzen |
| Ik kan niet rekenen en kan dus niet met geld omgaan. | School Zelf | Omdat ik niet goed kan rekenen ben ik goed in inschatten en delegeren |
| Alleen met hard werken verdien ik geld. | Familie | Ik verdien geld met relaxed werken als ik dat wil. Hard werken vind ik prima maar wel zonder stress. |
| Ik ben altijd bang. | Zelf | Ik kies voor vertrouwen. |
| Ik kan nooit uit loondienst. | Partner | Het maakt niet uit hoe ik mijn geld verdien, als ik maar geld verdien (vaste dienst of als ondernemer). |
| Ik ben geen hulpvrager. | Familie | Ik vraag hulp als dat nodig is. |
| Ik ben geen ondernemer. | Familie | Ik ben een ondernemer in hart en nieren. |
| Ik heb altijd pech. | Vader | Ik heb net zoveel pech als iedereen. |
| Ik ben lomp en onhandig. | Partner | Ik ben prima zoals ik ben |
| Ik val ooit door de mand. | Zelf | Ik heb vertrouwen in mezelf en anderen in mij. |
| Ik ben onveilig. | Familie | Ik ben veilig. |
| Ik ben het niet waard om van te houden. | Zelf | Ik hou van mij. Ik ben het waard om van te houden. |
| Ik moet uitblinken en mag niet gemiddeld zijn. | Familie | Ik mag gemiddeld zijn. |
| Ik eindig in de goot. | Zelf | Ik werk dus geen goot. |
| Ik moet perfect zijn. | Familie | Ik mag mezelf zijn en ik ben prima zoals ik ben. |
| Ik moet alles onder controle houden. | Zelf | Ik mag de teugels laten vieren. |
